İsmin İN Hali | Genetiv


Normal olarak Türkçe'de -in hali diye bir şey yoktur.Almanca'da ismin -in hali diye adlandırılan durum, Türkçe'de genelde isim tamlaması şeklinde ortaya çıkar.Örneğin, "okulun kapısı"duvarın boyası", "Ali'nin kazağı" gibi. Diğer hallerde olduğu gibi -in hali de isimlerin artikelleri değiştirilerek elde edilir. 
Bu değşim şu şekilde olur; 

der artikeli des olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir. 
das artikeli des olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir. 
die artikeli der olur ve kelimede hiçbir değişiklik olmaz.(çoğul isimler için de aynısı kullanılır.) 
ein artikeli eines olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir. 
eine artikeli einer olur ve kelimede hiçbir değişiklik olmaz. 
kein artikeli keines olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir. 
keine artikeli keiner olur ve kelimede hiçbir değişiklik olmaz. 

Yukarıda -in halini yaparken meydana gelen değişimler gösterilmiştir. 
Dikkat ederseniz "-es veya -s takılarından biri getirilir" şeklinde bir cümle kullandık. 
Peki hangisini getireceğiz?Bunu şu şekilde belirliyoruz; 
Eğer isim tek heceli ise sonuna "-es" eklenir. 
Eğer isim birden fazla heceli ise sonuna "-s" eklenir. 
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz. 

der Vater (baba) ---------------- des Vaters (babanın) 
das Haus (ev) ------------------- des Hauses (evin) 
das Auto (otomobil) ----------- des Autos (otomobilin) 
der Mann (adam) --------------- des Mannes (adamın) 
Yukarıda da görüldüğü gibi der ve das artikelleri des haline dönüşüyor ve kelimeye -es, -s 
takılarından biri ekleniyor. 
die Frau (kadın) ------------------ der Frau (kadının) 
die Mutter (anne) ----------------- der Mutter (annenin) 
Yukarıda da görüldüğü gibi die artikeli der haline dönüşüyor ve kelimede bir değişiklik yok. 
Bu kullanım çoğullar için de geçerlidir: 
die Mütter (anneler) ----------------- der Mütter (annelerin) 
die Autos (otomobiller) ------------ der Autos (otomobillerin) 
gibi... 

Şimdi de belirsiz artikellerden örnekler verelim; 
ein Bus (bir otobüs) ----------------- eines Busses (bir otobüsün) 
ein mann (bir adam) ----------------- eines mannes (bir adamın) 
eine Frau (bir kadın) ---------------- einer Frau (bir kadının) 
keine Frau (bir kadın değil) -------- keiner Frau (bir kadının değil) 
kein Bus (bir otobüs değil) -------- keines Busses (bir otobüsün değil) 
Yukarıdaki örneklerde "bir otobüs değil" yerine "hiçbir otobüs", "bir otobüsün değil" yerine ise 
"hiçbir otobüsün" anlamlarını çıkarmak da mümkündür. 

Daha önceki bölümlerde de -i ve -e halleri için belirtilen istisnai kurallar vardı. 
(Çoğulda sonlarına -n, -en takılarını alan kelimeler.)Bu istisnanın ismin tüm 
halleri için geçerli olduğunu belirtmiştik.O yüzden burada tekrar ele almıyoruz. 
Bir kaç örnek vermek gerekirse; 
der Türke - des Türken 
der Student - des Studenten 
gibi örnekler vermek mümkündür. 

Doğru bir biçimde kullanabilmeniz için bu örnekleri inceleyiniz hatta bunlarla yetinmeyip, 
kendiniz de örnekler yapmaya çalışınz. 
Başarılar dileriz...